💧 Hướng Dẫn Học Sinh Tự Học Môn Lịch Sử

Nhiều khi viết về một vấn đề lịch sử học sinh chỉ được nhìn ở một chiều, chiến thắng của ta thường viết rất hân hoan - nhưng những thất bại, bài học lịch sử lại không được nói rõ như thế nào. Nếu được góp ý, em mong SGK bớt đi những số liệu không cần Để học sinh "biết", giáo viên cần thay đổi phương pháp dạy, thay vì việc truyền thụ kiến thức cho học sinh, giáo viên cần tạo ra những tình huống để học sinh tự tìm hiểu các sự kiện lịch sử. Sau đó giáo viên chỉ là người đánh giá, nhận xét và bổ sung kiến cụ tin học. 5. Chương trình môn Lịch sử và Địa lí cấp tiểu học được thiết kế theo hướng mở, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước và của các địa phương; phù hợp với khả năng của giáo viên, học sinh và thực tiễn dạy học ở nhà trường Khi thực hiện, bạn hãy cố gắng tối giản số chữ và chỉ ghi nhận ý chính để dễ học hơn. Tìm được cách học giỏi Lịch sử không khó, quan trọng là bạn phải thực sự quyết tâm và cố gắng. Có rất nhiều phương pháp hỗ trợ học tập cho bạn nên đừng lo lắng, hãy chăm chỉ và kiên nhẫn để có được kỳ thi tốt nhất. Thực tế sau khi áp dụng "Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học môn lịch sử 7 " đã thúc đẩy phát triển một số năng lực cần phải có cho HS như năng lực xã hội gồm: năng lực tự học, năng lực tự giải quyết vấn đề và sáng tạo, năng lực Tranh cãi về môn Lịch sử: Cần thu hút học sinh thay vì ép buộc. Phạm Mai. 24/04/2022. Nhiều ý kiến cho rằng việc ép học sinh học sử suốt 12 năm không mang Ban đại diện cha mẹ học sinh. Mạnh thường quân. Thành tích. Thư viện Tin tức sự kiện. Thời khóa biểu. Thông báo. Lịch công tác. Tin hoạt động. Tin COVID-19. TÀI LIỆU MÔN HỌC. Toán TOÁN KHỐI 6 Phiếu hướng dẫn tự học-lịch sử 9-tuần 13 29/11/2021 SỬ KHỐI 9. Phiếu Ông Nguyễn Quang Tùng, Hiệu trưởng Trường THCS và THPT M.V.Lômônôxốp (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) lại cho rằng, không nên quá lo ngại chuyện học sinh sẽ không chọn môn Lịch sử. Bởi theo ông Tùng, sau khi có buổi hướng dẫn cho 429 học sinh khối 9 về cách thức chọn 5 môn tự Nhằm chào mừng kỉ niệm ngày 81 năm ngày thành lập Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, sáng ngày 13/05/2022, Liên đội trường Tiểu học Vạn Thọ 1 đã tổ chức hội thi "Rung chuông vàng". Hội thi đã tạo điều kiện để các đội viên nâng cao kiến thức về tổ chức Đội; giáo dục học sinh biết quý trọng ys6y5. Trải nghiệm sáng tạo môn Lịch sử là phương pháp học tập đang được đẩy mạnh thực hiện tại trường học. Qua đó, học sinh có cơ hội phát huy năng lực qua việc “học đi đôi với hành”, học để giải quyết các vấn đề thực tiễn trong cuộc sống. 1. Thế nào được gọi là học trải nghiệm sáng tạo môn lịch sử? Học trải nghiệm sáng tạo môn Lịch sử là hoạt động giáo dục đổi mới trong trường phổ thông. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh được chủ động khám phá kiến thức không chỉ trong sách vở với các hình thức đa dạng. Việc này giúp giảm bớt áp lực học tập, hình thành những phẩm chất tốt đẹp và phát triển năng lực chung cũng như năng lực chuyên biệt cho học sinh. Hoạt động trải nghiệm sáng tạo của học sinh THCS Trần Can Điện Biên tại khu di tích lịch sử Mường Phăng. 2. Tính cấp thiết của việc học trải nghiệm sáng tạo môn lịch sử Lịch sử có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giáo dục, hình thành nhân cách, lòng yêu nước cho học sinh. Dù vậy, môn học này lại không được nhiều học sinh yêu thích, thường bị xếp vào nhóm “môn phụ, học thuộc lòng”. Nguyên nhân là do phương pháp giảng dạy mang tính một chiều, khối lượng kiến thức lớn nhưng chưa đa dạng về hình thức truyền tải. Tổ chức việc học trải nghiệm sáng tạo môn Lịch sử là việc làm cấp thiết, góp phần cụ thể hoá, làm sinh động kiến thức môn học. Qua đó, học sinh được học tập trong môi trường thực tiễn, trực tiếp tham gia các hoạt động để khám phá và chiếm lĩnh kiến thức. “Phiên tòa quốc tế xét xử tội ác chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam” được sân khấu hóa với sự “nhập vai” xuất sắc của các học sinh THPT Đông Đô. 3. Lợi ích của việc học trải nghiệm sáng tạo môn lịch sử Nhiều trường học đã áp dụng phương pháp học trải nghiệm sáng tạo trong các giờ học chính khóa, hoạt động ngoại khóa và đạt được những kết quả tích cực. Ghi nhớ kiến thức dễ dàng hơn Ghi nhớ khối lượng kiến thức lớn từ lịch sử thế giới tới lịch sử Việt Nam luôn là điều không dễ dàng với bất kỳ học sinh nào. Khối lượng kiến thức lớn kéo dài từ quá trình hình thành trái đất sơ khai tới xã hội hiện đại, mỗi giai đoạn lịch sử có hàng nghìn cột mốc thời gian, nhân vật, sự kiện xảy ra,... Điều này đặt ra bài toán cho giáo viên trong việc truyền tải kiến thức sao cho dễ hiểu và học sinh trong việc hiểu sâu, nhớ lâu. Phương pháp học trải nghiệm sáng tạo môn lịch sử đã góp phần giải quyết bài toán trên. Giáo viên có thể thay đổi cách dạy môn lịch sử sinh động hơn thông qua các bộ phim hay hoạt động nhập vai,... trong các tiết học. Thông qua các bộ phim, sự kiện lịch sử được tái hiện chân thực bằng âm thanh, hình ảnh trực quan nên ghi nhớ tốt hơn so với việc đọc những câu chuyện kể lại trong sách vở. Hay với các hoạt động nhập vai diễn kịch, học sinh có cơ hội đặt mình vào bối cảnh lúc bấy giờ, suy nghĩ bằng quan điểm của nhân vật,… Từ đó, các em có thể nắm rõ bản chất của sự việc, không coi việc học như gánh nặng, tiếp nhận với niềm yêu thích thì hiệu quả học tập cũng tăng cao. Học sinh khối lớp 6, 7 của trường THCS Nam Hải trải nghiệm thực tế tại Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn. Các em có cơ hội tìm hiểu sâu hơn về lịch sử địa phương và phát triển các kỹ năng cần thiết trong sinh hoạt tập thể. Phát huy tính sáng tạo Với các hình thức tổ chức đa dạng như sân khấu hóa, kể chuyện bằng tranh, đi thực tế… học sinh có cơ hội vận dụng và phát triển tư duy sáng tạo. Chẳng hạn hình thức diễn kịch lịch sử, học sinh được tự mình xây dựng kịch bản, lên ý tưởng thực hiện, chuẩn bị đạo cụ, phân công công việc… Hay hoạt động thuyết trình về nhân vật lịch sử, rất nhiều học sinh đã triển khai qua cách làm độc đáo như thiết kế profile Facebook, quay vlog kể chuyện, dựng video mutex và phát triển trên nền tảng Tiktok... Khi tiếp cận với nội dung học tập mang tính thực tiễn cao như vậy, các em sẽ nhận thấy luôn có nhiều giải pháp khác nhau cho mỗi tình huống, mỗi vấn đề cần giải quyết. Học sinh còn được khuyến khích tìm kiếm, đưa ra giải pháp độc đáo của riêng mình trong các nhiệm vụ được giao khi tham gia các tiết học lịch sử. 4. Các hoạt động học trải nghiệm sáng tạo môn lịch sử Tổ chức hoạt động học trải nghiệm sáng tạo môn Lịch sử được tiến hành với nhiều hình thức phong phú. Nó có thể diễn ra ngay tại lớp học hay thông qua hoạt động ngoại khóa. Kể chuyện lịch sử bằng tranh Kể chuyện lịch sử bằng tranh là hoạt động tái hiện lại một sự kiện lịch sử dưới dạng hình vẽ. Ở dạng cơ bản, học sinh có thể tự tạo ra các sơ đồ cây sơ đồ tư duy hoặc sử dụng tư duy và khiếu thẩm mỹ để vẽ lại các nhân vật, mô phỏng các sự kiện. Ở hoạt động này, học sinh sẽ được chia thành các nhóm và tìm kiếm tài liệu về chủ đề được giao thông qua sách giáo khoa, mạng internet… Sau đó, các nhóm sẽ kể lại câu chuyện lịch sử dưới dạng tranh vẽ, ảnh cùng thông tin minh họa và trình bày trước lớp. Với chủ đề “Các nhân vật lịch sử Việt Nam trong thời kỳ Bắc thuộc”, học sinh khối 6, THCS Trung Nghĩa Hưng Yên đã tìm kiếm thông tin, hình ảnh và tái hiện lại câu chuyện của nữ tướng Hai Bà Trưng. Với mỗi chủ đề, học sinh không chỉ nắm được kiến thức cơ bản của môn Lịch sử mà còn biết vận dụng kiến thức các môn Địa lí, GDCD, Mĩ thuật để tiếp thu bài học. Điều này giúp các em củng cố, nâng cao khả năng kết hợp và linh hoạt vận dụng kiến thức đã học vào các tình huống học tập thực tiễn. Ví dụ với chủ đề “Các nhân vật lịch sử Việt Nam trong thời kỳ Bắc Thuộc”, học sinh khối 6 Trường THCS Trung Nghĩa Hưng Yên đã chia thành các nhóm, cùng nhau vẽ tranh, sưu tầm ảnh để tái hiện nhân vật, bối cảnh lịch sử. Kể chuyện lịch sử bằng tranh giúp khơi gợi, kích thích khả năng sáng tạo cho học sinh, giúp hoạt động học tập môn lịch sử trở nên nhẹ nhàng mà hiệu quả hơn. Việc chủ động tìm kiếm, xử lý và thuyết minh các thông tin giúp học sinh cảm nhận được công lao dựng nước của các nhân vật lịch sử Việt Nam. Từ đó, học sinh thể hiện những suy nghĩ, thái độ, việc làm cụ thể đối với việc giữ gìn, bảo vệ di tích lịch sử, xây dựng quê hương đất nước Tổ chức các trò chơi kiến thức lịch sử Với đặc trưng của bộ môn lịch sử, ở mỗi khối lớp các thầy cô giáo có thể xây dựng được một hệ thống trò chơi phong phú, đa dạng với nhiều tên gọi khác nhau, mục đích khác nhau. Hình thức tổ chức trò chơi thể vận dụng cho 1 tiết bài tập lịch sử, ngoại khóa, câu lạc bộ hoặc áp dụng để GV có thể củng cố bài học. Sau đây là một số trò chơi có thể vận dụng Điền sơ đồ trống Giáo viên chuẩn bị trước sơ đồ trống để học sinh điền nội dung. Trò chơi này dễ dàng áp dụng đối với các bài có liên quan tới tổ chức bộ máy nhà nước, đặc biệt là chương trình lịch sử 10. Điền lược đồ trống Giáo viên chuẩn bị lược đồ, sơ đồ trống trước hoặc nhà trường có sơ đồ không màu để học sinh điền kí hiệu của một chiến dịch, một cuộc khởi nghĩa. Trò chơi lịch sử giúp bầu không khí lớp học trở nên sôi động hơn, giảm bớt áp lực học tập và tăng khả năng ghi nhớ kiến thức cho học sinh. Ô chữ bí mật Giáo viên chuẩn bị hệ thống các ô trống theo chủ đề nhân vật, cụm từ tiêu biểu….. Học sinh tìm các chữ cái thích hợp để điền vào ô trống đã cho theo yêu cầu. Theo dòng lịch sử Trò chơi này dùng vào các tiết ngoại khóa, các tiết làm bài tập lịch sử để học sinh có điều kiện chuẩn bị và có thời gian thích hợp cho khâu tổ chức. Giáo viên chọn theo chủ đề lịch sử đã được học trước đó để học sinh tìm hiểu kĩ hơn. Trò chơi có thể áp dụng sau khi học xong một chương, một giai đoạn lịch sử. Ai là người nhớ sự kiện, nhân vật lịch sử nhiều nhất Giáo viên có thể áp dụng đối với các tiết làm bài tập lịch sử, các tiết ngoại khóa, phạm vi áp dụng được ở tất cả các khối lớp. Tuy nhiên, trò chơi này áp dụng phù hợp nhất sau khi học xong một giai đoạn lịch sử, một triều đại phong kiến, một hình thái cách mạng… Tại trường THPT Trần Văn Giàu TP. Hồ Chí Minh, các bạn học sinh lớp 10 được tiếp xúc với game Lịch sử dưới dạng hỏi đáp. Khoảng 200 câu hỏi từ dễ đến khó được trình bày dưới dạng trắc nghiệm. Nếu người chơi trả lời đúng thì mới vượt được chướng ngại vật và chơi tiếp. Game có thể sử dụng được trên máy tính hoặc trên điện thoại hệ điều hành Android. Game Lịch sử là công trình nghiên cứu của 2 học sinh mê lịch sử - Cao Tấn Sang và Trương Sử Khôi Nguyên - đã đạt giải Nhất cuộc thi cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học do Sở GD-ĐT tổ chức giữa tháng 1-2017. Hoạt động các trải nghiệm các nhân vật lịch sử dưới hình thức sân khấu hóa Hoạt động các trải nghiệm các nhân vật lịch sử dưới hình thức sân khấu hóa còn gọi là học Lịch sử thông qua kịch. Học sinh có thể xem các tiết mục kịch về nhân vật, sự kiện lịch sử hoặc tham gia nhập vai để thể hiện một nội dung lịch sử quan trọng. Hoạt động này giúp các em rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, xử lý tình huống, hiểu và yêu lịch sử dân tộc. Học sinh Tiểu học Lộc Thọ Nha Trang thích thú xem vở kịch “Anh hùng Thánh Gióng”. Hướng tới mục tiêu sinh động hoá môn lịch sử, CLB Lịch sử Trường THPT chuyên Lý Tự Trọng Cần Thơ đã tổ chức chương trình "Dấu ấn thời gian" với chủ đề "Anh hùng đất Việt". Các bạn học sinh có cơ hội hóa thân vào những nhân vật lịch sử như Trần Quốc Toản, công chúa An Tư, Nguyễn Trãi, vua Quang Trung, chị Võ Thị Sáu,… để hiểu thêm về bối cảnh lịch sử, ý chí, tinh thần của dân quân ta thời trước. Học sinh Trường THPT chuyên Lý Tự Trọng diễn vở "Nỗi lòng công chúa An Tư". Tham quan các di tích lịch sử, bảo tàng Tham quan các di tích lịch sử, bảo tàng là cách để học sinh “gặp lịch sử trực tiếp”. Những di tích, di vật sống cùng thời gian sẽ giúp các bạn hình dung được bối cảnh lịch sử, những sự kiện đã diễn ra, những con người đã kiên cường chiến đấu,… Trong không gian các khu di tích, học sinh được lắng nghe hướng dẫn viên kể lại câu chuyện gắn liền với các di tích, di vật. Đó có thể là quá trình hình thành công cụ bằng đá, những nền văn hóa được ghi dấu trên Trống đồng Đông Sơn,… Đồng thời, các em cũng được hướng dẫn ghi chép, chụp ảnh, quay video… để làm báo cáo sau khi buổi tham quan kết thúc. Hoạt động này không chỉ giúp học sinh mở rộng vốn kiến thức mà còn để các bạn hiểu rõ về một thời oanh liệt của dân tộc, biết trân trọng công lao của thế hệ cha anh. Đây cũng là cơ hội cho các em nhận thức sâu sắc hơn về trách nhiệm của bản thân với quê hương đất nước. Buổi tham quan, trải nghiệm Lịch sử tại Cổ Loa của học sinh Trường THCS Ngoại ngữ Hà Nội gắn với bài học Nhà nước Âu Lạc Lịch sử 6 và Truyền thuyết về An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy Ngữ văn 6 Phương pháp “Sử dụng di sản văn hóa tiêu biểu tại địa phương trong dạy học Lịch sử trong các trường phổ thông” đang được Trường THPT số 2 Bảo Thắng Lào Cai triển khai. Trong chuyến tham quan Đền Thượng, Đền Mẫu, Bảo tàng tỉnh Lào Cai và cột mốc biên giới Việt- Trung, các bạn học sinh vừa được nghe câu chuyện lịch sử, vừa được quan sát các di tích, di vật được trưng bày. Sau đó, các bạn học sinh chia thành từng nhóm và cùng nhau tổng hợp thông tin theo hướng dẫn của giáo viên. Thông qua buổi tham quan cùng những thông tin mà chính mình đã tự tìm hiểu và chắt lọc, học sinh sẽ phần nào thay đổi thái độ đối với môn học Lịch sử cũng như nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ giá trị văn hóa người xưa để lại. 5. Trải nghiệm học sáng tạo môn lịch sử tại FPT Edu Trải nghiệm học sáng tạo môn Lịch sử hiện đang được triển khai tại các trường học trên toàn quốc, đặc biệt là các đơn vị giáo dục phát triển theo mô hình trường học trải nghiệm như FPT Edu. Các trường Tiểu học, THCS, THPT FPT thuộc FPT Edu đã áp dụng nhiều phương pháp dạy và học sáng tạo để giúp môn lịch sử trở nên gần gũi và dễ hiểu, dễ nhớ hơn đối với các bạn học sinh “Bất tử cùng lịch sử” “Bất tử cùng lịch sử” là phương pháp dạy và học trải nghiệm sáng tạo ứng dụng công nghệ tại Trường THPT FPT Hòa Lạc. Giờ học thường bắt đầu bằng một trò chơi trên ứng dụng Quizlet. Học sinh sẽ trả lời câu đố liên quan tới Anh, Pháp, Mỹ – những quốc gia từng diễn ra các cuộc cách mạng tư sản tiêu biểu để được gợi lại kiến thức từ tiết học cũ và hào hứng tiếp nhận kiến thức mới. Từ kiến thức mới tới các bài tập đều được xây dựng thành “nhiệm vụ” cho học sinh tự mình chinh phục. Ngoài tham khảo trong sách giáo khoa và ghi chép bài theo cách truyền thống, học sinh được tự do nghiên cứu tài liệu thông qua các ứng dụng trên máy tính. Bên cạnhđó, các bạn còn được thực hiện nhiệm vụ thiết kế poster, sách truyện về một chủ đề lịch sử cụ thể cho từng nhóm học sinh. Mỗi nhóm sẽ tự tạo ra sản phẩm xoay quanh một nhân vật, sự kiện lịch sử bất kỳ bằng các thao tác chèn text, hình ảnh... Phương pháp này giúp học sinh có sự chủ động hơn trong việc tiếp nhận kiến thức, còn giáo viên có thể theo dõi được toàn bộ quá trình học tập của học sinh không chỉ thông qua thành quả sau cùng. Triển lãm và thuyết trình về mô hình biển đảo Triển lãm và thuyết trình về mô hình biển đảo là phương pháp trải nghiệm môn Lịch sử được các bạn học sinh lớp 10 Trường THPT FPT Cần Thơ yêu thích. Dự án xây dựng mô hình biển đảo Việt Nam do chính tay học sinh thực hiện đã xóa đi rào cản của môn Lịch sử và phát huy tư duy sáng tạo, tinh thần làm việc nhóm cũng như ý thức bảo vệ biển đảo Việt Nam. Trải nghiệm sáng tạo môn Lịch sử giúp học sinh giảm tải áp lực học bài, phát huy năng lực tìm tòi và tinh thần làm việc nhóm. Học sinh được chia làm 33 nhóm, mỗi nhóm gồm 4 - 5 thành viên và tìm hiểu kiến thức Lịch sử Việt Nam từ thời kỳ khai sơ đến giữa thế kỉ XIX. Từ đó, các bạn sẽ thu thập, khai thác thông tin và thảo luận nhóm để xác định đề tài biển đảo của đất nước tại thời kỳ lịch sử mà mình lựa chọn. Tại buổi triển lãm, mỗi nhóm sẽ cử đại diện để thuyết minh về mô hình của mình và khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam qua từng thời kỳ lịch sử. Qua đó, học sinh có cơ hội nâng cao các kỹ năng mềm, vận dụng và tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả hơn khi tự tay cùng nhau hoàn thành sản phẩm. Đồng thời, đây cũng là một hình thức giảng dạy có ý nghĩa nhằm nâng cao nhận thức trách nhiệm của mỗi học sinh về chủ quyền biển đảo mà Bộ môn Lịch sử mong muốn truyền tải. Học sinh được khuyến khích sử dụng các loại chất liệu tái chế nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, hướng đến sự phát triển bền vững trong định hướng giáo dục và giảng dạy. Tổ chức các hoạt động dạy và học sáng tạo môn lịch sử là điều kiện để học sinh bộc lộ khả năng, tinh thần tích cực, chủ động, sáng tạo và thay đổi cách nhìn nhận trong quá trình chiếm lĩnh kiến thức lịch sử. Để tìm hiểu thêm thông tin về phương pháp trải nghiệm sáng tạo môn lịch sử, bạn có thể xem tại đây. Nguồn ảnh Internet, FPT Edu Bạn đang xem tài liệu "SKKN Kinh nghiệm rèn luyện kĩ năng Tự học cho học sinh môn Lịch sử 7", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trênMục lục Trang đầu. 2 Lí do chọn đề tài. 2 đích nghiên cứu 2 Đối tượng nghiên cứu. 3 Phương pháp nghiên cứu. 3 2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm. 3 Cơ sở lí luận. 3 Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. 3 Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề. 6 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệmđối với hoạt động giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường. 17 3. Kết luận, kiến nghị. 18 1. MỞ ĐẦU do chọn đề tài Hiện nay, các tiết học Lịch sử nói chung và Lịch sử Việt Nam nói riêng được tiến hành một cách sinh động nhờ có sự quan tâm đầu tư cho soạn giảng, đa dạng hóa hình thức tổ chức hoạt động cho học sinh trên lớp, đặc biệt là những bài giảng điện tử có nhiều kênh hình phong phú. Tuy nhiên, các tiết học này đa số là từ sự chuẩn bị từ các thầy cô mà chưa có sự chuẩn bị của học sinh. Vì vậy đa số học sinh tiếp thu kiến thức một cách thụ động, điều này không những không phát triển được tư duy của học sinh, mà ngược lại còn đẩy học sinh vào thế ỷ lại, mau quên dẫn đến thờ ơ với lịch sử, kể cả lịch sử dân tộc. Đặc biệt trong thời gian gần đây, các cơ quan truyền thông đang nêu lên một thực trạng mà cả xã hội quan tâm, đó là sự xuống cấp của bộ môn lịch sử trong ngành giáo dục Thái độ thờ ơ của học sinh đối với môn lịch sử và kết quả trong các kì tuyển sinh quá thấp, hàng ngàn bài thi môn lịch sử của học sinh không có điểm điểm 0, những bài thi “cười ra nước mắt”... Thực trạng đó, khiến tôi suy nghĩ nhiều, làm sao để khắc phục tình trạng đó và nâng cao nhận thức, kết quả học tập cho học sinh trong học tập lịch sử. Một thực tế đã mở ra một cơ hội thành công rất lớn cho cả người dạy và người học lịch sử. Đó là phải để cho người học chủ động tiếp thu kiến thức thông qua các nguồn tư liệu khác nhau. Từ đó dẫn đến yêu cầu phát triển kĩ năng tự học, tự chiếm lĩnh kiến thức của người học là rất lớn. Vì vậy người dạy phải có phương pháp để phát triển kĩ năng tự học trong học tập lịch sử cho HS. Qua kinh nghiệm công tác giảng dạy môn lịch sử và tìm hiểu thực tế, tôi mạnh dạn quyết định viết đề tài “ Kinh nghiệm rèn luyện kĩ năng Tự học cho học sinh môn lịch sử 7”, nhằm tạo cảm hứng học tập cho học sinh, có biện pháp giúp đỡ các em phát triển kĩ năng tự học và ghi nhớ kiến thức lịch sử một cách hiệu quả, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục và vị trí của môn lịch sử trong xã hội. đích nghiên cứu Bước đầu hình thành và rèn luyện cho học sinh các kĩ năng + Quan sát sự vật, hiện tượng; thu thập, tìm kiếm tư liệu lịch sử từ các nguồn khác nhau. + Nêu thắc mắc, đặt câu hỏi trong quá trình học tập và chọn thông tin để giải đáp + Phân tích, so sánh, đánh giá các sự vật, sự kiện, hiện tượng lịch sử. + Báo báo những kết quả học tập bằng lời nói, bài viết, hình vẽ, sơ đồ,.. + Có trách nghiệm với bản thân, gia đình và đất nước. Với các kĩ năng trên nhằm tránh lối dạy học truyền thụ một chiều sang dạy học theo phương pháp dạy học tích cực nhằm giúp HS phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, rèn luyện khả năng và thói quen tự học, tinh thần hợp tác, kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tạo hứng thú trong học tập cho HS. Qua đây HS chủ động tìm tòi, khám phá, phát hiện, rèn luyện và xử lí thông tin, tự hình thành hiểu biết, năng lực, phẩm chất. Học để đáp ứng những yêu cầu cuộc sống hiện tại và tương lai.[3] tượng nghiên cứu Học sinh khối 7 trường THCS Quảng Long. pháp nghiên cứu Trong việc thực hiện nghiên cứu một vấn đề - đề tài, một sự vật hiện tượng chúng ta cần thực hiện nhiều phương pháp, trong đề tài này tôi cũng sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu như Tìm hiểu, điều tra thực tế, thống kê, phân tích, đánh giáNhững phương pháp này đã góp phần rất lớn cho tôi hoàn thành đề tài này.[4] 2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM. Cơ sở lí luận Khái niệm a. Khái niệm kỹ năng Kỹ năng là khả năng ứng dụng tri thức khoa học vào thực tiễn Từ điển tiếng Việt. Có nhiều định nghĩa khác nhau về kỹ năng. Các định nghĩa thường bắt nguồn từ góc nhìn chuyên môn và quan niệm của mỗi cá nhân . Tuy nhiên hầu hết chúng ta đều thừa nhận rằng kỹ năng được hình thành khi chúng ta áp dụng tri thức khoa học vào thực tiễn. Kỹ năng học được do quá trình lặp đi lặp lại một hoặc một nhóm hành động nhất định nào đó. Kỹ năng luôn có chủ đích và định hướng rõ ràng. Vậy, Kỹ năng là năng lực hay khả năng của chủ thể thực hiện thuần thục một hay một chuỗi hành động trên cơ sở hiểu biết kiến thức hoặc kinh nghiệm nhằm tạo ra kết quả mong đợi.[3] b.. Khái niệm tự học Người ta cũng có nhiều quan niệm về tự học, có người cho rằng Tự học là học riêng một mình ? ... Trong quá trình học tập bao giờ cũng có tự học, nghĩa là tự mình học tập hoặc hợp tác với bạn nhóm học, không có sự giảng dạy một cách trực tiếp của giáo viên...tự bản thân tìm tòi, lao động bằng tri óc để nắm bắt, hiểu một vấn đề, một sự vật hiện tượng... Vậy, Tự học là quá trình tự mình lao động trí óc để chiếm lĩnh tri thức.[3] c. Khái niệm kỹ năng tự học Từ hai khái niệm trên, chúng ta thấy rằng kỹ năng tự học là khả năng làm chủ các hoạt động học tập của bản thân người học một cách đúng đắn khoa học để đạt hiệu quả mong đợi, như kỹ năng lập được kế hoạch tự học- thời gian địa điểm học hợp lý, kỹ năng đọc sách, nghe giảng, ghi chép bài... người học xác định được mục tiêu, mục đích, phương pháp học tập một cách hợp lý và đạt hiệu quả cao. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm a. Thuận lợi Hiện nay, cùng với sự phát triển chung của xã hội, người giáo viên cũng như học sinh có điều kiện tiếp thu nhiều nguồn thông tin truyền hình, báo chí, Internet, các tư liệu lịch sử phong phú, đa dạng và các phương tiện bổ trợ cho công tác dạy và học. Trong quá trình dạy học ở nhà trường phổ thông, được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, đặc biệt là phía nhà trường đã tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho người giáo viên hướng dẫn, truyền đạt kiến thức cho học sinh. Đa số học sinh, phụ huynh cũng thấy được tầm quan trọng của việc học tập để phục vụ cho tương lai, cho nên 1 số học sinh cũng có ý thức cao trong việc học tập và phụ huynh cũng lo lắng quan tâm đến việc học của con cái nhiều hơn. b. Khó khăn Cùng với những thuận lợi như đã nói ở trên, thì trong công tác giảng dạy tôi cũng nhận thấy được nhiều khó khăn,bất cập, đó là nguyên nhân dẫn đến chất lượng của bộ môn lịch sử ngày càng sa sút. Tuy nhiên, trong đề tài này tôi chỉ trình bày một cách ngắn gọn một số nguyên nhân cơ bản nhất dẫn đến tình trạng đó. Thứ nhất, trong nhận thức chung, chúng ta còn xem nhẹ môn học lịch sử, coi môn lịch sử là “môn phụ”- cho nên học sinh chưa thật sự ý thức trong việc học tập môn học này. Thứ hai, chương trình học và việc giảng dạy bộ môn Lịch sử còn nhiều vấn đề tồn tại chúng ta thấy rằng từ sau đổi mới chương trình và sách giáo khoa được áp dụng từ năm học 2006-2007 của Bộ Giáo dục và đào tạo thì “dung lượng” kiến thức nhiều mà “thời lượng” thì quá ít... dẫn đến phương pháp giảng dạy của giáo viên còn ít chú ý đến rèn luyện phát triển khả năng tư duy độc lập của học sinh. Thứ ba, nhiều giáo viên bộ môn lịch chưa thật sự tâm huyết với nghề. Thứ tư, từ những nguyên nhân dẫn đến học sinh “chán” - không hứng thú với môn lịch sử, học lịch sử chỉ là để đối phó trong thi cử, nên đa số học sinh, học lịch sử theo phương pháp “thuộc lòng”, “máy móc”... và còn nhiều nguyên nhân khác nữa. Chính những vấn đề đó mà có những bài thi của học sinh “cười ra nước mắt”, những bài thi điểm 0... còn nhiều, đặc biệt trong kì thi THPT Quốc gia năm 2015 có cụm thi chỉ có một hoặc hai thí sinh dự thi môn Lịch sử. Chứng tỏ học sinh phần lớn chưa thực sự đam mê tìm hiểu môn Lịch sử. Ở trường THCS Quảng Long cũng không nằm ngoài thực trạng đó. Năm học 2016-2017 tôi thử nghiệm không áp dụng đề tài này trong giảng dạy thì tôi thấy học sinh chưa hứng thú trong học tập, khó nhớ nội dung các kiến thức, hoặc có những học sinh do chăm chỉ mà nhớ thì các em cũng không nhớ lâu. Kết quả thực nghiệm như sau Lớp Sĩ số Giái Kh¸ TB YÕu Km SL % Sl % SL % SL % SL % 7A 35 6 17,1 10 28,6 15 43,2 4 11,4 0 0 7B 36 1 2,8 9 25 20 55,6 6 16,6 0 0 c. Sự cần thiết phải phát triển kỹ năng tự học của học sinh trong nhà trường phổ thông. Trong xu thế phát triển của thời đại và công cuộc cải cách giáo dục của Bộ Giáo dục và đào tạo, ngành giáo dục hiện nay xác định học sinh là trung tâm, là người chủ động tích cực và sáng tạo, người giáo viên chỉ đóng vai trò là người điều khiển hướng dẫn học sinh học tập. Cùng với những bất cập mà tôi đã trình bày ở phần thực trạng về chương trình trình học lịch sử hiện nay “dung lượng” kiến thức nhiều mà “thời lượng” thì quá ít... Chính vì thế mà người giáo viên dạy học môn lịch sử không thể truyền đạt cho học sinh một lượng kiến thức “khổng lồ” được... mà chỉ có một trong hai cách -Một là, giáo viên đọc cho học sinh ghi chép toàn bộ kiến thức cho học sinh- theo chuẩn kiến thức kỹ năng của Bộ Giáo dục ban hành. -Hai là, giáo viên giữ vai trò là người hướng dẫn học sinh tự học-tự tìm hiểu là chính; chỉ giảng giải phân tích một số nội dung trọng tâm cần thiết. Tuy nhiên cách thứ nhất là đi ngược lại với xu thế phát triển của khoa học giáo dục hiện đại và hướng dẫn chỉ đạo của Bộ Giáo dục, vậy nên người giáo viên phải luôn xác định học sinh là trung tâm còn mình là người hướng dẫn học sinh tự tìm hiểu chiếm lĩnh tri thức. Nhà giáo dục học Usinxki nói rằng “nhiệm vụ chủ yếu của thầy giáo không phải là truyền đạt kiến thức mà dạy cho học sinh biết suy nghĩ ”.[4] Như vậy, vấn đề tự học của học sinh là rất quan trọng vì đó là một khâu trong một quá trình thống nhất của việc dạy học, nhằm phát huy năng lực độc lập tư duy của các em trên lớp cũng như ở nhà. Điều này xuất phát từ nguyên lý giáo dục gắn nhà trường với đời sống. Với việc xác định học sinh là trung tâm, giáo viên là người điều khiển, hướng dẫn học sinh thì người giáo viên đóng vai trò hết sức quan trọng, đó là người giáo viên phải nắm vững kiến thức của toàn bộ chương trình và phải lập được kế hoạch giảng dạy khoa học mang tính bao quát và cụ thể- đặc biệt là giáo án trong từng tiết dạy... d. Một số lưu ý khi học sinh tự học Việc tự học của học sinh là rất quan trọng và đóng vai thành bại kết quả học tập của người học. Tuy nhiên, khi mới áp dụng cách học này học sinh còn gặp nhiều khó khăn, bỡ ngỡ và nhiều khi cảm thấy không hiệu quả bằng cách học truyền thống . Cho nên, trong quá trình tự học, học sinh cần lưu ý một số vấn đề. - Trước hết, học sinh cần nắm rõ thế nào là tự học; tự học là một chu trình 3 giai đoạn Tự nghiên cứu, tìm tòi- Tự thể hiện- Tự kiểm tra và điều chỉnh. Chu trình này thực chất là con đường phát hiện vấn đề, định hướng cách giải quyết và giải quyết vấn đề học tập. - Thứ hai, học sinh cần xác định mục tiêu, nội dung học tập. Mục tiêu là cái đích chúng ta muốn đạt được, từ đó chúng ta mới xác định được nội dung cần học và xây dựng phương pháp học tập. Chỉ khi nào xác định được mục tiêu-mục đích thì học mới hiệu quả. - Thứ ba, học sinh cần xây dựng được kế hoạch học tập một cách khoa học rõ ràng và cố gắng thực hiện đúng kế hoạch. - Thứ tư, học sinh phải có phương pháp, cách học hiệu quả. Phương pháp đúng đắn là chìa khóa đi tới thành công trong học tập. giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề. Trong đề tài này tôi xin đưa ra một số biện pháp để rèn kĩ năng tự học và ghi nhớ kiến thức lịch sử cho học sinh. a. Tìm ý cơ bản và tập diễn đạt các ý bằng ngôn ngữ của mình. Khi học bài học sinh không nên học nguyên văn trong sách giáo khoa, hoặc nội dung bài học mà giáo viên truyền thụ ở lớp... Cách học như vậy mang tính “máy móc” còn gọi là học “thuộc lòng”, dẫn đến nặng nề, khó hiểu và khó nhớ. Để nhớ được kiến thức cơ bản, các em nên kết hợp sách giáo khoa, bài giảng của giáo viên, vở ghi... Trước hết, học sinh cần phải nhớ các phần, mục chính rồi sau tìm xem mỗi phần, mục ... gồm mấy ý chính rồi diễn đạt bằng ngôn ngữ của mình để học. Học sinh chỉ cần nhớ “ý” chứ không cần thiết nhớ “văn” có nghĩa học sinh không nhất thiết phải diễn đạt nói và viết giống hệt như sách giáo khoa hoặc như lời giảng của thầy cô, miễn sao đúng là được. [5] Ví dụ 1 Bài 11 Lớp 7 Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống 1075-1077. Đây là bài học có nhiều mốc thời gian và sự kiện. Vì vậy sẽ rất khó khăn cho học sinh để nhớ và học bài học. Cho nên giáo viên chia học sinh thành các cặp đôi và yêu cầu các cặp lập bảng thống kê, chia thành 2 cột cột thời gian- cột sự kiện. Sau khi hiệu lệnh thời gian kết thúc cặp nào xong trước sẽ được trình bày GV chấm điểm và ưu tiên được công 1 điểm thưởng xong trước; còn lại các cặp khác đối chiếu với kết quả của bạn để chấm điểm cho cặp của mình. Ví dụ 2 Đối với các bài học về tình hình kinh tế các triều đại Bài 9 Nước Đại Cồ Việt thời Đinh Tiền Lê Tiết 2; bài 12 Đời sống kinh tế, văn hóa ; bài bài 13 Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII Tiết 2 - Những bài này đều có đặc điểm chung là nêu tình hình kinh tế Nông nghiêp, thủ công nghiêp, thương nghiệp. - Để học tốt những bài học này học sinh chỉ cần nắm được các qui luật sau + Kinh tế nông nghiệp Biện pháp của nhà nước Thủy lợi, khai hoang.....; kết quả đạt được. + Thủ công nghiệp Thủ công nhà nước, thủ công truyền thống trong nhân dân. + Thương nghiệp Nội thương buôn bán trong nước, Ngoại thương buôn bán với nước ngoài. Trên cơ sơ các ý cơ bản đã chọn, học sinh tập diễn đạt theo ngôn ngữ của mình. Khi mới học theo phương pháp này học sinh sẽ gặp nhiều khó khăn như trình bày dài dòng, vấp váp và có khi thiếu chính xác, có thể diễn đạt sai kiến thức... Tuy nhiên, khi đã tập học theo cách này nhiều, thuần thục trở thành kỹ năng thì rất dễ học, dễ nhớ và nhớ lâu. Khi học tập bằng phương pháp này học sinh cũng cần tự tổ chức các buổi học nhóm- chỉ cần hai học sinh truy bài cho nhau để kiểm tra nhau và tự điều chỉnh. b. Sơ đồ Trong phương pháp học Tìm ý cơ bản và tập diễn đạt theo ngôn ngữ của mình, học sinh tìm ý cơ bản sau đó có thể sơ đồ hóa, công thức hóa ... đơn vị kiến thức cho ngắn gọn, đơn giản... tránh gây nhiễu giữa những đơn vị nội dung kiến thức gần giống nhau. Khi sử dụng học bài bằng phương pháp này người giáo viên đóng vai trò hết sức quan trọng, cần hướng dẫn cụ thể cho học sinh lập sơ đồ... Những nội dung phức tạp hoặc các giai đoạn lịch sử thì giáo viên có thể cung cấp sẵn cho học sinh rồi hướng dẫn học sinh tự nghiên cứu và phát biểu... Ví dụ Bài 12 Đời sống kinh tế văn hóa Tiết 2; Bài 15 Sự phát triển kinh tế và văn hóa nhà Trần Tiết 1; Nước Đại Việt thời Lê sơTiết 2 Khi dạy về các giai cấp, tầng lớp trong xã hội giáo viên có thể yêu cầu học sinh lập sơ đồ, sau đó phát triển các ý. Quý tộc NDCX Nô lệ Vua Quan sát sơ đồ học sinh kết hợp sách giáo khoa và lời giảng của giáo viên... học sinh có thể biết được xã hội phong kiến nước ta chia thành các giai cấp, tầng lớp nào Nông dân là tầng lớp đông đảo nhất và có vai trò to lớn; nhận đất canh tác và nộp tô thuế. Quý tộc vua, quan, địa chủ là tầng lớp bóc lột có nhiều của cải và quyền thế. Nô lệ Số lượng không nhiều, chủ yếu phục vụ, hầu hạ tầng lớp quý tộc. Bên cạnh việc lập sơ đồ, công thức chúng ta còn có thể lập dàn ý theo dạng cành cây, lập niên biểu, biểu đồ ....Có thể nói rằng, áp dụng phương pháp dạy học này giúp học sinh có thể độc lập tư duy và từng bước rèn luyện kỹ năng tự học ngày càng hiệu quả hơn. c. So sánh So sánh cũng là cách học hiệu quả để ghi nhớ kiến thức, trong lịch sử có những đơn vị nội dung kiến thức tương đồng hoặc tương phản... Học sinh có thể so sánh về đơn vị nội dung kiến thức, về sự kiện, số liệu, các nhân vật lịch sử, so sánh về thuật ngữ gần giống nhau nhưng nội dung hoàn toàn khác nhau... so sánh theo cặp phạm trù hoặc lập bảng... và điều đó giúp học sinh tránh tình trạng nhầm lẫn kiến thức trong quá trình học tập. Với cách học này, chúng ta đưa các nội dung kiến thức lại gần với nhau từ đó nhận rõ hai nội dung đơn vị kiến thức đó có điểm gì chung nhất và điểm khác biệt nào cần nhớ rõ, từ đó học sinh có thể học một mà biết được hai và đạt hiệu quả cao hơn. Ví dụ 1 Bài 5 Ấn Độ thời phong kiến, mục 2. Giáo viên chia học sinh theo nhóm Yêu cầu các nhóm lập bảng so sánh 3 vương triều khác nhau ở Ấn Độ thời kì phong kiến. Nội dung so sánh Vương triều Gup-ta Vương triều Đê-li Vương triều Mô-gôn Thời gian hình thành, kết thúc. Quốc gia lập nên Chính sách kinh tế Chính sách văn hóa Ví dụ 2 Bài 10 Nhà Lý đẩy mạnh công cuộc xây dựng đất nước; bài Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII. Sau khi học xong quân đội nhà Trần giáo viên cho học sinh so sánh quân đội thời Lí với quân đội thời Trần. Triều đại Giống nhau Khác nhau Quân đội Triều Lí Quân đội triều Trần Học lịch sử có rất nhiều sự kiện khó nhớ, nhưng chúng ta nếu biết vận dụng tìm những điểm chung tương đối và đưa ra so sánh thì một số sự kiện ghi nhớ rất đơn giản. Trong thực tế có rất nhiều đơn vị kiến thức nội dung có mà chúng ta có thể áp dụng đưa vào so sánh để học một cách hiệu quả cao. d. Kênh hình Tranh ảnh, lược đồ, bản đồ...... Kênh hình bao gồm bản đồ, lược đồ, tranh ảnh lịch sử, là những phương tiện dạy học rất đặc trưng của bộ môn Lịch sử, nó giúp cho học sinh tái hiện những sự kiện, nhân vật trong quá khứ. Theo xu hướng hiện nay là giảm bớt thuyết trình của giáo viên, tạo điều kiện để học sinh học tập tích cực nên chúng được sử dụng như là một nguồn cung cấp kiến thức giúp học sinh tự tìm tòi, phát hiện những kiến thức và rèn luyện kĩ năng bộ môn chứ không chỉ để minh hoạ cho lời giảng của giáo viên. Như vậy kênh hình là đối tượng để học sinh chủ động, tự lực khai thác kiến thức dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Do đó việc rèn luyện cho học sinh kĩ năng khai thác tốt kênh hình trong học tập bộ môn Lịch sử là một yêu cầu cấp thiết và mang tính quyết định đến sự thành công trong dạy - học của thầy và trò. [2] Qua khai thác kênh hình, GV cần chú ý rèn luyện cho học sinh những kĩ năng - Kĩ năng quan sát, nhận xét - Kĩ năng mô tả, tường thuật - Kĩ năng phân tích, nhận định đánh giá Để rèn luyện được các kĩ năng đó, trong việc tổ chức khai thác kênh hình, giáo viên tiến hành các bước sau Bước 1 Hướng dẫn học sinh tham gia một “chuyến du lịch” bằng cách giới thiệu sơ lược và hấp dẫn những hình ảnh trong sách giáo khoa Bước 2 Nêu mục đích làm việc với tranh ảnh Bước 3 Đưa ra những câu hỏi gợi ý để học sinh có cơ sở khai thác kiến thức từ tranh ảnh. Bước 4 Tổ chức cho học sinh trả lời câu, hỏi trên cơ sở các em tự phát hiện kiến thức mới. Bước 5 Cho HS nhận xét, bổ sung và GV đi đến kết luận. Hình ảnh này có chủ đề là gì? Tranh ảnh Em có liên hệ so sánh gì với quá khứ? Dự đoán gì trong tương lai? Em thu nhận được những thông tin gì qua hình ảnh đó? Em có cảm nhận và bày tỏ gì? Cụ thể Ví dụ Bài 15 Sự phát triển kinh tế văn hóa thời Trần - Học sinh quan sát hình 35 SGK [1], để khai thác hình này học sinh cần phải - Xác định chủ đề của hình 35,36 Sản phẩm thủ công trong nền kinh tế thủ công nghiệp thời Trần. - Cảm nhận từ hình 35 Đây là những sản phẩm thủ công hết sức tinh xảo, độc đáo, hoa văn sắc nét, tinh tế. - Bày tỏ thái độ Cảm phục tài năng những người thợ thủ công trong thời kì phong kiến nhà Trần con người lúc đó chưa có sự hỗ trợ của máy móc nhưng với bàn tay khéo léo, khối óc sáng tạo họ đã làm được những sản phẩm th Cô Lê Thị Thu Hương – Giáo viên môn Lịch sử tại HOCMAI sẽ hướng dẫn học sinh phương hướng học và ôn thi đối với môn Lịch sử khối THCS dựa theo chương trình giảm tải do Bộ GD&ĐT đã công bố. >>> Xem thêm Nội dung chương trình giảm tải chương trình học kỳ II các môn học Theo cô Lê Thị Thu Hương việc điều chỉnh khung chương trình học kỳ II năm học 2019 – 2020 là rất cần thiết trong bối cảnh dịch bệnh khi học sinh vẫn phải nghỉ học dài ngày để tránh dịch. Về nội dung điều chỉnh môn Lịch sử các lớp 6,7,8,9 của khối THCS phù hợp, các bài học ở học kì II đã được hướng dẫn thực hiện giản lược nhưng vẫn đảm bảo kiến thức phổ thông nhất. Một số bài học được gộp lại thành chủ đề đảm bảo kiến thức lịch sử vẫn có sự liên kết, thuận lợi cho người học. Về cơ bản nội dung chương trình Lịch sử cấp THCS đã giản lược nhiều, so với nội dung học trên lớp bình thường như các năm, học kì II năm học 2019 -2020, với hướng dẫn của Bộ GD&ĐT đã giảm khoảng 40-50% khối lượng kiến thức. CÁC NỘI DUNG TRỌNG TÂM CẦN LƯU Ý ĐỐI VỚI TỪNG LỚP Nội dung môn Lịch sử khối lớp 6 Hướng dẫn của Bộ Giáo dục & Đào tạo đã hướng dẫn chủ yếu dạy và học thành 2 chủ đề, 1 bài đã giản lược kiến thức, 1 bài ôn tập học sinh tự học. Chủ đề thứ nhất Từ bài 17 đến bài 23, nội dung các bài này đã tích hợp thành chủ đề Các cuộc đấu tranh giành độc lập thời kì Bắc thuộc từ năm 40 đến thế kỉ IX. Nội dung chủ yếu cần giải quyết 2 vấn đề lớn 1 Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc và cuộc sống của nhân dân Giao Châu. Phần này tập trung vào 2 nội dung – Về chính trị trực tiếp cai trị, chia quận huyện. – Về văn hóa thực hiện đồng hóa về văn hóa. 2 Các cuộc đấu tranh giành độc lập tiêu biểu từ năm 40 đến thế kỉ IX Phần này nội dung tập trung vào Cuộc khởi nghĩa Hai bà Trưng năm 40 và Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân. Giáo viên nên tổ chức dạy học với việc hướng dẫn học sinh lập bảng thống kê tên cuộc khởi nghĩa, thời gian, địa điểm, người lãnh đạo, kết quả và ý nghĩa. Chủ đề thứ hai Tích hợp hai bài 26 và 27 thành chủ đề Bước ngoặt lịch sử ở đầu thế kỉ X . Tập trung dạy và học vào 2 nội dung sau – Họ Khúc dựng quyền tự chủ. – Chiến thắng Bạch Đằng năm 938. Một bài giản lược kiến thức Bài 24. Nước Cham – pa từ thế kỉ II đến thế kỷ X. Mục 2. Tình hình kinh tế, văn hóa Cham – pa từ thế kỉ II đến thế kỷ X Tập trung chủ yếu vào lĩnh vực văn hóa. – Bài 28 Ôn tập. Đây là bài giáo viên khuyến khích học sinh tự học để ôn lại kiến thức của dân tộc từ cội nguồn đến thế kỉ X. Nội dung môn Lịch sử khối lớp 7 Nội dung kiến thức của lớp 7 học kì II cung cấp cho người học kiến thức lịch sử dân tộc suốt từ thế kỷ XV đến nửa đầu thế kỷ XIX trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, và văn hóa- xã hội. Trọng tâm kiến thức sau khi giảm tải tập trung vào các nội dung Về các cuộc khởi nghĩa – Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn 1418 -1427 Tập trung làm rõ vai trò của Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa; Các sự kiện chính của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn thông qua việc hướng dẫn học sinh lập bảng thống kê; Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc Khởi nghĩa Lam Sơn. – Phong trào nông dân Tây Sơn tập trung làm rõ nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa nông dân Tây Sơn; Các sự kiện chính của các mục II, III, IV từ đến SGK LS lớp 7 hướng dẫn học sinh lập niên biểu. Về tình hình chính trị Tập trung giới thiệu về sự thành lập nhà Nguyễn. Về các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục và khoa học – kĩ thuật – Kinh tế khái quát các nét chính về kinh tế từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XVIII. – Văn hóa Hướng dẫn học sinh lập bảng thống kê những thành tựu văn hóa tiêu biểu từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XVIII. – Giáo dục và khoa học – kĩ thuật hướng dẫn học sinh lập bảng thống kê các thành tựu tiêu biểu từ cuối thế kỷ XVIII đến nửa đầu thế kỷ XIX Cô Lê Thị Thu Hương đánh giá khối lượng kiến thức môn Lịch sử THCS giảm tải khoảng 40 – 50% Nội dung môn Lịch sử khối lớp 8 Kiến thức của chương trình lớp 8 học kì II tập trung vào nội dung kiến thức lịch sử Việt Nam từ năm 1858 đến những năm đầu thế kỷ XX. Sau khi giảm tải cần tập trung vào các nội dung trọng tâm vào các chủ đề sau 1. Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp từ năm 1858 đến 1884 – Tập trung vào các sự chính qua các mốc thời gian. Nêu được thái độ của nhân dân và thái độ của triều đình đối với cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp qua các sự kiện tiêu biểu. 2. Phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm cuối thế kỷ XIX – Tập trung làm rõ phong trào Cần Vương với cuộc khởi nghĩa Hương Khê là tiêu biểu. – Khởi nghĩa Yên Thế 1884 -1913 Hướng dẫn học sinh lập niên biểu các sự kiện tiêu biểu, cần giải thích thật ngắn gọn tính chất của phong trào này với các cuộc khởi nghĩa nằm trong phong trào Cần Vương. Xã hội Việt Nam từ năm 1897 đến năm 1918 – Mục đích của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp tại Việt Nam và nêu ngắn gọn các chính sách khai thác. – Phong trào yêu nước trước Chiến tranh thế giới thứ nhất tập trung vào hai xu hướng cứu nước chính bạo động và cải cách gắn với hai nhà yêu nước Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh. Nội dung môn Lịch sử khối lớp 9 Nội dung kiến thức lịch sử lớp 9 học kì II liên quan đến kiến thức lịch sử từ những năm 20 của thế kỷ XX đến năm 2000. Sau khi giảm tải, kiến thức trọng tâm cần làm rõ các vấn đề sau Cách mạng Việt Nam trước khi Đảng Cộng sản ra đời tập trung hướng dẫn học sinh lập bảng thống kê những sự kiện tiêu biểu về hoạt động của Nguyễn Ái Quốc từ năm 1923 đến năm 1925. Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời tập trung vào hoàn cảnh lích sử, nội dung Cương lĩnh Chính trị đầu tiên, ý nghĩa lịch sử của việc thành lập Đảng. Phong trào cách mạng trong những năm 1930 -1935 Tập trung vào các sự kiện tiêu biểu trong phong trào cách mạng 1930 -1931 thời gian, địa điểm, ý nghĩa. Cách mạng Việt Nam từ năm 1936 đến năm 1945 Tập trung đến các nội dung từ năm 1941-1945 Mặt trận Việt Minh ra đời, vai trò, ý nghĩa; Các sự kiện chính trong diễn biến của Cách mạng tháng Tám diễn ra trên phạm vi cả nước; ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thành công của Cách mạng tháng Tám. 5. Cách mạng Việt Nam từ sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến năm trước ngày Toàn quốc kháng chiến tích hợp thành mục “Củng cố chính quyền cách mạng và bảo vệ độc lập dân tộc”. Tập trung làm rõ nội dung Tình hình nước ta sau Cách mạng tháng Tám; nêu sự kiện bầu Quốc hội đầu tiên trong cả nước 6/1/1946; Sự kiện Pháp quay lại xâm lược nước ta lần thứ 2 23/9/1946 và chính sách hòa hoãn của Chính phủ ta với quân Trung Hoa Dân quốc để tập trung chống Pháp ở Nam Bộ. Cách mạng Việt Nam từ năm 1946 đến năm 1954 – Nêu nguyên nhân bùng nổ cuộc kháng chiến toàn quốc và nội dung đường lói kháng chiến chống Pháp xâm lược. – Các cuộc chiến đấu và các chiến dịch từ năm 1946 đến năm 1954. + Chiến đấu trong đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16 Chỉ nêu ý nghĩa. + Chiến dịch Việt Bắc thu – đông 1947 và Chiến dịch Biên Giới thu – đông 1950 nhấn mạnh đến kết quả, ý nghĩa của mỗi chiến dịch. + Sự kiện chính của chiến dịch Điện Biên Phủ 1954. – Về chính trị, ngoại giao + Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng 2/1951 nêu nội dung cơ bản và ý nghĩa. + Hiệp định Giơ-ne-vơ tập trung vào nội dung và ý nghĩa của bản Hiệp định. – Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống Pháp 1945 -1954. Cách mạng Việt Nam từ năm 1954 đến năm 1975 – Nêu khái quát ngắn gọn tình hình cách mạng miền Bắc và cách mạng miền Nam sau Hiệp định Giơ-ne-vơ. – Cách mạng miền Nam 1954 -1975. + Phong trào Đồng khởi Kết quả, ý nghĩa. + Chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mĩ ở miền Nam nhấn mạnh âm mưu, thủ đoạn của Mĩ; thống kê các sự kiện tiêu biểu của nhân dân ta trong cuộc chiến đấu chống “Chiến tranh đặc biệt”. + Chiến lược “Chiến tranh cục bộ” của Mĩ ở miền Nam nhấn mạnh âm mưu, thủ đoạn của Mĩ; thống kê các sự kiện tiêu biểu của nhân dân ta trong cuộc chiến đấu chống “Chiến tranh cục bộ”. + Chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh” và “Đông Dương hóa chiến tranh” 1969 -1973 của Mĩ nhấn mạnh âm mưu, thủ đoạn của Mĩ; thống kê các sự kiện tiêu biểu của nhân dân ta trong cuộc chiến đấu chống “Việt Nam hóa chiến tranh” và “Đông Dương hóa chiến tranh” 1969 -1973. + Hoàn thành giải phóng miền Nam thống nhất đất nước – Khái quát chủ trương giải phóng miền Nam và lập bảng thống kê các sự kiện tiêu biểu trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975. – Hiệp định Pari năm 1973 về chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam Chỉ nêu nội dung và ý nghĩa của Hiệp định. Cách mạng Việt Nam từ năm 1975 đến năm 2000. – Chủ trương và biện pháp thống nhất đất nước về mặt Nhà nước. – Nội dung đường lối đổi mới của Đảng năm 1986 và khái quát những thành tựu tiêu biểu trong kế hoạch 5 năm 1986 -1990. Xem thêm >>> Phân tích nội dung giảm tải môn Toán khối THCS học kỳ II năm học 2019-2020 >>> Phân tích nội dung giảm tải môn Ngữ văn khối THCS học kỳ II năm học 2019-2020 >>> Lưu ý quan trọng để học tốt môn Hóa học lớp 8, 9 theo chương trình giảm tải của Bộ Giáo dục và Đào tạo Tư vấn lộ trình học, các lưu ý cho học sinh trong thời gian học kì II Nhằm giúp học sinh có phương hướng và kế hoạch học tập cụ thể đối với môn Lịch sử dựa theo chương trình giảm tải của Bộ GD&DDT, cô Lê Thị Thu Hương đã đưa ra những tư vấn và lưu ý dành cho học sinh – Đây là giai đoạn củng cố và nâng cao việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy và học các bộ môn nói chung và bộ môn Lịch sử nói riêng. – Học sinh nên chuẩn bị tâm thể thoải mái khi học, nêu cao tính tự học, tự nghiên cứu, tự đọc, tự xem tài liệu tham khảo. – Đọc SGK theo các bài, nhấn mạnh các nội dung trọng tâm. – Xem phim tài liệu trên các kênh chính thống các nội dung có liên quan đến nội dung lịch sử. – Làm các bài tập do giáo viên giao. – Xem các bài dạy trên ti vi, trên trang của – Làm các câu hỏi trắc nghiệm trên các tài liệu khác để củng cố kiến thức. Như vậy, trong thời gian tạm nghỉ học như hiện nay, học sinh hãy tận dụng khoảng thời gian này để làm cơ hội tự học tại nhà, đảm bảo mạch kiến thức bằng việc học qua truyền hình hoặc học trực tuyến. Theo đó phụ huynh và học sinh có thể tham khảo Chương trình Học tốt học kỳ II của HOCMAI, gồm các môn học dành cho học sinh từ lớp 6 – 9. Chương trình giúp học sinh nắm chắc kiến thức nền tảng, thành thạo các kỹ năng làm bài thông qua việc luyện tập các dạng bài, chuyên đề thường gặp trong các bài kiểm tra, bài thi, giúp bứt phá điểm số cuối năm. Mọi thông tin thắc mắc về chương trình vui lòng liên hệ hotline 0936585812 để được giải đáp miễn phí!

hướng dẫn học sinh tự học môn lịch sử